Phát thải 500 tấn CO2/ha/năm

Mới đây, tại thành phố Cần Thơ, Trường Đại học Cần Thơ phối hợp với Tổ chức ActionAid Quốc tế tại Việt Nam và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bạc Liêu tổ chức Hội thảo “Giảm phát thải khí nhà kính từ nuôi trồng thủy sản”. Sự kiện thu hút sự tham gia của đại diện cơ quan quản lý nuôi trồng thủy sản và người nuôi tôm tại các tỉnh ĐBSCL.

Ban tổ chức sự kiện cho biết, hoạt động giám sát phát thải khí nhà kính trong ao nuôi tôm là một phần của dự án “Chuyển đổi năng lượng và thích ứng với biến đổi khí hậu ở đồng bằng sông Cửu Long” do Tổ chức Bread for World và ActionAid International tại Việt Nam tài trợ.

Theo đại diện nhóm nghiên cứu Khoa Môi trường và Tài nguyên (Đại học Cần Thơ), kết quả đo lượng phát thải khí nhà kính từ các ao nuôi tôm ở huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu cho thấy mô hình nuôi tôm thâm canh phát thải khí nhà kính gấp 15 lần so với mô hình nuôi tôm quảng canh. Cụ thể hơn, trung bình 1ha ao nuôi tôm thâm canh thải ra môi trường khoảng 500 tấn CO2 mỗi năm. Trong đó, điện và thức ăn chăn nuôi là hai nguồn phát thải chính. Trong đó, tiêu thụ điện đóng góp 82% và thức ăn chăn nuôi đóng góp 18% vào tổng lượng phát thải khí nhà kính.

Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, Khoa Môi trường và Tài nguyên (Đại học Cần Thơ), cho biết, để giảm lượng phát thải khí nhà kính từ ao nuôi tôm, người nông dân đã được hướng dẫn tập trung giảm tiêu thụ điện, sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo và ủ khí sinh học để xử lý chất thải trong ao nuôi. Đồng thời, thay đổi phương pháp cho ăn, điều chỉnh mật độ thả tôm, cải tiến hệ thống xử lý nước để đảm bảo giảm tỷ lệ tôm chết. Sau 9 tháng triển khai các biện pháp này tại Bạc Liêu, lượng phát thải khí nhà kính từ các ao nuôi tôm đã giảm 17% đối với mô hình nuôi tôm quảng canh và gần 11% đối với mô hình nuôi tôm thâm canh.

Mô hình mẫu cần được nhân rộng

Tại Hội thảo, đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan nghiên cứu, doanh nghiệp và người nuôi tôm đã thảo luận các giải pháp nhân rộng mô hình nuôi tôm nhằm giảm phát thải khí nhà kính tại Đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, nhấn mạnh việc ban hành văn bản hướng dẫn, tổ chức tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ thuật cho người nuôi tôm, xây dựng chính sách thuận lợi là giải pháp quan trọng.

Theo đơn vị tài trợ, dự án “Chuyển đổi năng lượng và thích ứng với biến đổi khí hậu ở đồng bằng sông Cửu Long” được thực hiện trong giai đoạn 2021-2023 tại 4 xã của huyện Đông Hải (Bạc Liễu). Trong khuôn khổ dự án, 21 nhóm năng lượng sạch với 530 thành viên đã được thành lập. Các nhóm này đã hỗ trợ người dân địa phương tìm hiểu và thực hiện quy trình nuôi tôm khép kín, lắp đặt hệ thống khí sinh học để xử lý chất thải trong nuôi tôm.

Chị Nguyễn Thị Hạt, ở xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu, chia sẻ: “Tôi có thể kiểm soát dịch bệnh tốt hơn nhờ thực hiện quy trình nuôi tôm mới. Đồng thời, tôi cũng có thể tiết kiệm được khoảng 200.000 đồng. /tháng trang trải chi phí sinh hoạt thông qua việc lắp đặt hệ thống biogas. Chúng tôi rất cảm kích và mong mô hình được nhân rộng trên toàn quốc.”

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bạc Liêu Nguyễn Trung Hiếu cho biết, với diện tích nuôi tôm và sản lượng tôm hàng năm lớn nhất cả nước, Bạc Liêu đã được Thủ tướng chỉ đạo trở thành “thủ đô tôm” của Việt Nam. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, việc mở rộng diện tích nuôi tôm theo quy mô thâm canh và siêu thâm canh để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu đã gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường.

Vì vậy, đo lượng phát thải khí nhà kính từ các ao nuôi tôm, xác định các nguồn phát thải chính và đề xuất các biện pháp can thiệp phù hợp giúp giảm lượng khí nhà kính phát thải trong quá trình nuôi trồng thủy sản là mô hình mẫu trong nuôi trồng thủy sản cần được nhân rộng trong thời gian sắp tới.